Göz kararmasının pek çok çeşidi olabilir. Günlük hayatta sıkça karşılaşılan, kimi zaman baş dönmesiyle birlikte olan görmede azalma durumuna göz kararması denildiği gibi, göz çevresinde koyulaşmaya da göz kararması denilebilir. Her ikisinin oluşumunda da farklı nedenler olabilir. ‘’Ani göz kararması neden olur?’’ gibi konular hakkında daha fazla bilgi edinmek için yazıyı okumaya devam edebilirsiniz.
Ayağa Kalkınca Göz Kararması Neden Olur ve Belirtileri Nelerdir?
“Ayağa kalkınca aniden göz kararması neden olur?” sorusunun pek çok cevabı olabilir. Ancak bu durumun en temel sebebi, hızla kalkıldığında kan basıncında ani bir düşüş olmasıdır. Ayağa kalkmakla beraber yer çekimi bacaklardaki kanı aşağı doğru çeker ve kan basıncı da bu şekilde düşer. Kalp daha fazla kan pompalayabilmek için hızlanır ve kanın bacaklarda toplanmasını önlemek için de damarlar daralır. Bunun dışında bazı nedenlerden dolayı göz kararması gelişebilir.
Dehidrasyon (fazla sıvı kaybı),
Bazı kemoterapi ilaçları,
Kan damarlarını daraltan ilaçlar,
Sakinleştirici ilaçlar,
Kandaki sıvı miktarının az olması,
Alkol alımı,
Kalbin yeterince kan pompalayamaması,
Diyabet.
Göz kararması genellikle hafif bir durumdur ancak daha ciddi durumlarda bayılmalara ve bilinç kayıplarına yol açabilir. Ayağa kalkınca gözün kararmasına ortostatik hipotansiyon ismi de verilir. Göz kararmasıyla birlikte, baş dönmesi, görmede bulanıklık, kalp atışında hızlanma, mide bulantısı, bayılacak gibi olma ve terleme belirtileri görülebilir. Ayrıca göğüs, boyun ve omuz ağrısı gibi nadir gözüken belirtiler de ortaya çıkabilir.
Sürekli Göz Kararması Neden Olur?
Sürekli göz kararması pek çok sebepten ortaya çıkabilir. Ancak kesin bir tanı için uzman doktorunuza başvurmanız sağlığınız için önemlidir.
Yüksek veya düşük kan basıncı,
Düşük şeker düzeyi: Vücuttaki şeker düzeyinde düşüş olduğunda, beyne yeterli oksijen gitmediği için göz kararmasına yol açabilir.
Göz tansiyonu: Göz içindeki basıncın artması gözde kararmaya ve görmede kayba neden olabilir.
Sinir sistemi sorunları: Beyni etkileyen hastalıklar özellikle kan akışını da etkiliyorsa gözlerde kararmaya yol açabilir.
Anemi: Vücutta kansızlık olması yeterli oksijen taşınmasını engelleyebilir ve bu şekilde göz kararmaları olabilir.
Bu tür hastalıklardan dolayı sürekli göz kararması yaşanabileceği gibi stres ve anksiyete durumlarında da gözde kararma yaşanabilir.
Göz Kararması Neden Olur?
Ayağa Kalkınca Göz Kararması Nasıl Önlenir?
Göz kararmasını önlemek için kendiniz yapabileceğiniz yöntemlerden bazıları şunlar olabilir:
Kan basıncınız düşükse kompresyon çorapları giyebilirsiniz. Ancak bu çorapların yatarken çıkarılması gerektiğini unutmamalısınız.
Yeterli sıvı almak düşük tansiyonu önleyebilir. Uzun süre ayakta duruyorsanız durmadan önce su içmeye özen gösterebilirsiniz.
Alkol beyni etkilediği için göz kararmalarına neden olabilir. Bu yüzden alkolü daha az tüketebilir ya da bırakabilirsiniz.
Öğünlerinizi küçülterek, karbonhidratı azaltarak göz kararmasını önleyebilirsiniz.
Eğer yatıyorsanız önce yavaşça oturma pozisyonuna sonrasında da yine yavaşça ayağa kalkabilirsiniz.
Göz Kararması Teşhis ve Tedavisi Nasıl Olur?
Göz kararması için bir uzman doktora başvurduysanız otururken, uzanırken ve ayakta kan basıncınız kontrol edilebilir. Ayağa kalktıktan sonra 3 dakika içerisinde büyük tansiyonunuz 20 mm-Hg düşerse ya da küçük tansiyonunuz 10 mm-Hg düşerse bu durum ortostatik hipertansiyon olabilir (Örneğin, otururken ölçülen tansiyon 120-80 mm-Hg ise ayağa kalktıktan 3 dakika sonra 100-80 mm-Hg veya 120-60 mm-Hg olması). Bunun dışında kan testi isteyerek kan şekeri düzeyi ve kansızlık olup olmadığına bakabilir. Çünkü bu parametrelerin her ikisi de düşük tansiyona neden olabilir. EKG testi de yapılabilir. Bu testte kalbin elektriksel olarak aktivitesi ölçülür. EKG yapılarak kalp ritminde bir değişiklik olup olmadığı ve kalp kasına yeterince oksijen gidip gitmediği tespit edilebilir.
Ancak en iyi teşhis için uzman bir doktora başvurmalı ve fiziki bir muayene olmanız tavsiye edilir. Doktorunuz göz kararmasının nedenine göre bir tedavi yolu izleyebilir. Eğer bir ilaç göz kararmasına sebep oluyorsa, ilaç değişikliğine gidilebilir. Hafif durumlarda en basit ve etkili olabilecek tedavilerden biri, ayağa kalkarken baş dönmesi hissedildiğinde oturmak veya sırt üstü uzanmaktır. Bu durum basit yöntemlerle geçmezse ilaç kullanımı gerekebilir. Hangi ilacın kullanılacağı düşük tansiyonun türüne bağlıdır.
Göz Kararmasının Yan Etkileri Nelerdir?
Göz kararması basit bir sorun gibi görünse de hayati yan etkilere yol açabilir. Bu yüzden sürekli olan göz kararmasının nedenini araştırmak ve doktorunuza danışmak sağlığınızın devamlılığını sağlamada en iyi yoldur. Özellikle yaşlılarda göz kararması dengeyi kaybetme ve devamında düşmeyle sonuçlanabilir veya bayılmayla birlikte düşme yaşanabilir. Bu göz kararmasının en sık görülen yan etkilerindendir denebilir. Bir diğer durum ise, ayakta ve oturma pozisyonunda tansiyonda dalgalanmalar olduğunda, beyne giden kan akışında azalma olmasıdır. Bu felç riskini arttırabilir. Tansiyondaki farklılıklar göğüs ağrısı, kalp ritmi sorunları ya da kalp yetmezliği gibi kalp hastalıklarına yol açabilir.
Göz Kararması Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Göz kararmasının sıklıkla ilişkili olduğu bir sorun olan kardiyolojik bozukluklar, önemsiz sayılamaz ve hekim takibi yapılmalıdır. Bu doğrultuda hastalar da kendi uygulayabilecekleri yönergeleri, hekim tavsiyelerini araştırabilirler. Konuyla ilgili sıklıkla sorulan sorulardan bazıları aşağıdakiler olabilir.
Göz Kararmasında Risk Altındaki Kişiler Kimlerdir?
Bazı risk faktörleri göz kararması yaşama olasılığını arttırabilir. Bu risk faktörleri yaş, kullanılan ilaçlar, bazı hastalıklar, ısıya maruz kalma, yatak istirahati ve alkol şeklinde sıralanabilir. Özellikle 65 yaş ve üzeri kişilerde düşük tansiyonla birlikte göz kararması yaygındır. İdrar söktürücü, kalp damarlarını gevşetici ilaçlar göz kararmasını arttırabilir. Ayrıca riski arttırabilecek ilaçlar arasında Parkinson tedavisi ilaçları, bazı antidepresanlar, kas gevşeticiler de bulunur.
Kalp kapakçık sorunları, kalp krizi, kalp yetmezliği gibi rahatsızlıklar göz kararması riskini arttırabilir. Diyabet gibi sinir hasarına neden olabilen hastalıklar da buna dahildir. Sıcak bir ortamda bulunma sonucu terlemek, vücuttan su kaybına neden olabileceği için tansiyonu düşürebilir bu da göz kararmasını tetikleyebilir.
Bu risk faktörlerinin yanı sıra yakın zamanda doğum yapmak, yatak istirahatinde olmak, ağır yemekler ve alkol göz kararmasına neden olabilir. Özellikle yüksek karbonhidrat alımından sonra 1-2 saat içerisinde göz kararması yaşanabilir.
Baş Dönmesi Göz Kararması Neden Olur?
Göz kararmasının nedenlerinin yanı sıra baş dönmesi de yaşanıyorsa, iç kulak sorunlarınız olabilir. Ancak illa ki iç kulak sorunlarına gerek yoktur. Hiçbir neden olmadan gözünüz karardığında başınız da dönebilir.
Göz Kararması ve Kalp Çarpıntısı Neden Olur?
Göz kararması ve kalp çarpıntısı, düşük veya yüksek kan basıncı, kalpte ritim bozuklukları gibi nedenlerden dolayı ortaya çıkabilir. Ancak uzman doktorunuza başvurmadan bir tanı koyamayabilirsiniz.
Göz Çevresi Kararması Kalıcı mıdır?
Göz çevresindeki kararmalar kalıcı da olabilir geçici de olabilir. Bu durum sorunun kaynağına göre değişiklik gösterir.
Yüksek Tansiyona Bağlı Göz Kapağı Kararması Neden Olur?
Tansiyonun sürekli yüksek olmasına bağlı göz kapağındaki damarlarda değişiklik olailir. Buradaki kan damarları genişleyerek göz kapağının kararmasına yol açabilir.
Kaynak: www.medicalpark.com.tr