Nukleus pulpozus, içinde suyun yaklaşık %80'ini içeren jelatinöz bir yapıdır. Boyun fıtığı, bu disklerin zamanla aşınması veya herhangi bir nedenle bozulması nedeniyle jelatinöz sıvının dışarı fırlamasıdır.
Boyun fıtığı, kolda yayılan ağrı ve kuvvet kaybı ve uyuşma gibi sorunlara da neden olabilir. Özellikle omurilik ağrısı, vücuttaki diğer bölgelere de yayılabilir. Boyun fıtığı yaşayan kişiler, düzenli olarak önerilen egzersizleri yaparak kısmi bir iyileşme yaşayabilirler.
Belirtmek gerekir ki bazı durumlarda boyun fıtığı daha uzun süreli rahatsızlıklara neden olabilir ve egzersiz fayda sağlamayabilir. Uzun süren boyun fıtığı vakaları için beyin ve sinir cerrahisi bölümü doktorlarına başvurulmalıdır. Bu alandaki doktorunuz, boyun fıtığının yeri ve durumunu belirleyerek, boyun fıtığı ameliyatı planlaması yapar.
Boyun fıtığı ameliyatı, boyun bölgesinde bulunan omurlar arasında yer alan disklerin yerinden çıkarak sinir köklerine baskı yapmasının bir sonucudur. Boyun fıtığı ameliyatı, sinir kökleri ve omurilik üzerinde fıtık ve kireçlenmeler nedeniyle oluşan baskıyı azaltarak ağrı ve hisleri gidermek ve kasların ve vücudun diğer işlevlerinin eskisi gibi verimli işlevine kavuşturmak amacıyla yapılır.
Boyun fıtığı ameliyatında asıl hedef fıtıklaşmış diskin çıkarılması veya sinir köklerine baskı yapan kemik yapıların düzeltilmesidir. İşlem sırasında kullanılan yaklaşım, fıtığın türüne, boyutuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlıdır.
Boyun fıtığı ameliyatı sonrası hastanın ağrısı azalır, hareket edebilmesi iyileşir ve sinir işlevi iyileşir. Boyun fıtığı ameliyatı aynı zamanda sinir dokuları üzerinde oluşan baskı ve tahrişi ortadan kaldırarak, felç riskini de azaltır.
Çocuklarda Boyun Fıtığı ve Ameliyatı Nasıl Olur?
Çocukluk dönemlerinde boyun fıtıklarına çocuktaki anatomik yapıdan dolayı daha az rastlanmaktadır. Kıkırdak yapısı henüz gelişimini tamamlamamış olduğundan kıkırdak yapıda boyun fıtığı oluşumu gözlenmez.
Bu bilgilere ek olarak belirtmek gerekir ki çok ciddi travmaya maruz kalan çocuklarda bir kırıkla birlikte kıkırdak yapının bozulması ve fıtıklaşma ile karşılaşılabilir. Eğer çocukta şiddetli travma sonucu boyun fıtığı oluşmuş ise boyun fıtığı ameliyatı önerilir.
Kadınlarda Boyun Fıtığı Ameliyatı Nasıl Olur?
Boyun fıtığı oluşum sebepleri, pasif çalışma koşulları ve ağır çalışma koşulları olarak iki ana başlık altında kategorize edilebilir. Kadınlarda görülen boyun fıtığı genellikle pasif durumlar sonunda oluşur.
Masa başı çalışma durumlarında, uzun süre aynı yöne bakmak, bilgisayar ya da televizyon karşısında uzun süre kalmak, soğuk havaya maruz kalmak ve egzersiz yoksunlu boyun fıtığı nedenleri arasında sayılabilir. Boyun fıtığı ameliyatı doktorun değerlendirmeleri neticesinde hangi yöntemle yapılacağına karar verilir.
Erkeklerde Boyun Fıtığı Ameliyatı Nasıl Olur?
Erkeklerde de kadınlarda olduğu gibi, fıtığın yeri, durumu, boyutu, doktor tarafından belirlendikten sonra, boyun fıtığı ameliyatının yapılmasına ve yöntemine karar verilir.
Boyun fıtığı sebepleri arasında ağır işlere maruz kalmak bulunur. Bu doğrultuda erkeklerde görülme nedeni ağır çalışma koşulları, açık havada çalışma durumunda çok fazla soğuk ve çok fazla güneşe maruz kalma şeklinde sıralanabilir. Bunlara ek olarak, uzun boylu ve zayıf insanlarda başı öne eğme durumu ve bu durumun alışkanlık haline gelmesine bağlı olarak da boyun fıtığı oluşabilir.
Yaşlılarda Boyun Fıtığı Ameliyatı Nasıl Olur?
İleri yaşlarda boyun fıtıklarında ve disk ekleminin fıtıklaşması durumunda oluşan dikensi çıkıntılara daha sıklıkla rastlanır. Kireçlenme neticesi oluşan bu dikensi yapı sinirlere bası uygular. Tıp dilinde bu çıkıntılar osteofit olarak adlandırılır.
Sinirler üzerindeki bu baskı, sadece kireçlenmeden değil, disk ekleminin fıtıklaşmasından da kaynaklanabilir. Bu tür durumların yaşanması halinde, doğal olarak ameliyat süresi de uzayabilir. Doktor tarafından fıtığın durumu, yeri netleştirilir ve gerekli ise ameliyata karar verilir.
Boyun Fıtığı Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Boyun fıtığı ameliyatı, ilaç tedavisi ve fizik tedavi ile sonuç alınamayan hastalara uygulanan bir cerrahi işlemdir. Ameliyat, hastanın boyun bölgesindeki diskin çıkıntılı olan kısmının alınması ve omurilik veya sinir kökü üzerindeki baskının giderilmesine olanak sunulması amacıyla yapılmaktadır. Bu ameliyatlarda sıklıkla iki farklı yöntem tercih edilmektedir.
Bunlardan ilki diskektomi yöntemidir. Bu yöntemde, boyun bölgesindeki sinirlere basın yapan disk veya çıkıntı cerrahi bir prosedürle temizlenir. Ameliyat aksi bir durum yoksa, boyundan bir kesi yapılarak gerçekleştirilir. Disk normal durumuna kavuşturularak, sinir köküne veya omuriliğe uygulanan baskı ortadan kaldırılarak iyileşme sağlanır. Eklem ve fıtık arasına herhangi bir yabancı madde koymadan eklem mesafesini boş bırakarak iki omurun zaman içinde kaynaması sağlanır.
Sıklıkla tercih edilen ikinci yöntem, mikrodiskektomi ve füzyon yöntemidir. Bu yöntem de, küçük bir mikroskop ya da endoskop kullanarak daha küçük bir kesikle yapılır. Fıtık çıkarıldıktan ve varsa kireçlenmeden kaynaklanan kemik çıkıntıları temizlendikten sonra, iki kemiğin birbirine kaynamasına yardımcı olacak bir malzeme kullanılır. Bu, eklem mesafesinin çökmesini önler ve omurgadan çıkan sinirlerin çökme nedeniyle baskı ve yaralanmasını engeller. Bu yöntem, diskin çıkarılmasında diskektomi yöntemine göre daha az doku hasarı oluşturur ve daha kısa sürede iyileşme sağlanır.
Üçüncü yöntem de mikrodiskektomi ve servikal disk protezi yöntemidir. Fıtık ve varsa kireçlenme temizlenip normal forma sokulduktan sonra, omurlar arasına koyulan hareketli bir protez ile boyun hareketlerinin korunması ve hareket kısıtlılığının önüne geçilmesi amaçlanır.
Boyun fıtığı ameliyatı, genel anestezi altında gerçekleştirilir. Ameliyat tekniğine ve hastanın durumuna bağlı olarak birkaç günlük hastane yatışı gerektirebilir. Ameliyat sonrasındaki süreç dikkatle takip edilmeyi gerektirir. Ameliyat sonrası ağrıyı azaltmak için ağrı kesiciler verilebilir ve boyun bölgesine soğuk uygulamalar yapılabilir. Hastalar genellikle bir süre boyunluk takmalı ve fiziksel aktiviteleri sınırlamalıdır. İlerleyen süreçlerde doktorun gerek duyduğu durumlarda fizik tedavi uygulanabilir.
Boyun Fıtığı Ameliyatı Riskleri Nelerdir?
Boyun fıtığı ameliyatının, diğer tüm cerrahi işlemlerde olduğu gibi riskleri vardır. Boyun fıtığı ameliyatının riskleri, hastanın ve hastalığın ameliyat öncesi durumuna, seçilen ameliyat yöntemine, ameliyathanenin tıbbi altyapısına ve cerrahi ekibe bağlı olarak farklılaşır.
Boyun fıtığı ameliyatı olası riskleri ve komplikasyonları arasında; ses kısılması, yutmada güçlük, kesi yerinde kanama, cilt enfeksiyonu, beyin ve omurilik sıvı kaçağı, beyin ve omurilik hasarı, solunum güçlüğü, yemek borusu zedelenmeleri, proteze bağlı olan sıkıntılar, olarak belirtebiliriz.
Boyun Fıtığı Ameliyatı Sonrası Ne Yapmalıyım?
Ameliyat sonrasında 1-2 gün yatış gerekebilir. Taburcu sonrasında reçete edilen ilaçlar kullanılmalı, önerildiği şekilde ve sürede boyunluk takılmalıdır. Boyun kaslarını ve omurları fazlaca yormadan tembihlenen egzersizler uygulanmalıdır. İlerleyen süreçteki kontrol randevuları sonrasında, doktor gerekli görürse fizik tedavi rehabilitasyon için yönlendirme yapabilir.
Boyun Fıtığı Ameliyatı Kaç Günde İyileşir?
Boyun fıtığı ameliyatından sonra iyileşme süresi, hastanın ameliyat öncesi durumuna ve kullanılan cerrahi tekniğe bağlı olarak değişkenlik gösterir. Hasta aynı gün eve dönebileceği gibi hastanede birkaç gün kalabilir. Servikal disk protezi kullanan hastalar, boyun hareketlerini önlemek için en fazla birkaç gün boyunca boyunluk takmalıdır. Tamamen kapalı boyun fıtığı ameliyatından sonra birkaç gün boyunluk giymek yeterli olur.
Çalışmaya başlamak ve ancak ameliyatın türüne ve hastanın işine bağlı olarak, ameliyatın ertesi günü işe başlamak için birkaç hafta istirahat gerekebilir.
Boyun Fıtığı Ameliyatı Sonrası Beslenme Nasıl Olmalı?
Boyun fıtığı ameliyatları genel anestezi altında yapılır. Ameliyattan sonraki birkaç saat içinde hastalar anestezi ilaçlarının etkisinden tamamen kurtulur ve ağrıları geçer. Dolayısıyla hastalar aynı gün rutin beslenme programına geçişte bir sıkıntı yaşamazlar.
Boyun Fıtığı Ameliyatının Yan Etkileri Nelerdir?
Boyun fıtığı ameliyatlarında nadiren de olsa olası yan etkiler şunlardır:
Ses kısılması
Yutmada güçlük
Kesi yerinde kanama
Cilt enfeksiyonu
Beyin ve omurilik sıvı kaçağı
Beyin ve omurilik hasarı
Solunum güçlüğü
Yemek borusu zedelenmeleri
Seçilen proteze bağlı olarak oluşan sıkıntılar
Boyun Fıtığı Ameliyatı Sonrası Enfeksiyon Belirtileri
Ameliyat sonrasında işlem bölgesinde şişlik, şiddetli ağrı, ateş, kızarıklık, dikişlerde kanama, yara yerinde sulanma gibi etkiler gözlemlenmesi enfeksiyon oluşumunu akla getirir. İstenmeyen ve tehlikeli görülen bu enfeksiyon belirtilerinden bir veya birkaçını yaşamanız durumunda vakit kaybetmeden doktora gitmeniz önemlidir.
Kaynak: www.medicalpark.com.tr