Bazı maddelerin böbrekte kristalleşmesi ile böbrek taşı oluşumu ortaya çıkar. Böbreklerde ağrıya neden olan bu hastalık özellikle erkeklerde daha şiddetli bir şekilde ortaya çıkar.
Böbrek taşı belirtileri hafif ya da şiddetli bir şekilde görülebilir.
Hastalarda ortaya çıkan böbrek taşı belirtileri arasında en yaygın görüleni idrarda yanmadır. Bunun haricinde ise bilinen birçok böbrek taşı belirtisi bulunur.
Böbrek taşının dört farklı çeşidi olduğu bilinir. Bu durum çeşitlere göre farklı belirtilerin ortaya çıkmasına da yol açabilir.
Böbrek taşı belirtilerini genel olarak değerlendirmek gerekir ise; böbrek taşı oluşumu idrar yollarını etkilediği gibi vücudun farklı bölgelerini de etkiler.
Özellikle bel ve sırt ağrıları bu süreçte karşımıza çıkan belirtiler arasında yer alır.
Böbrek taşı oluşumu farklı belirtiler ile ortaya çıkabilir.
Böbrek taşının tipi, boyutu ve oluştuğu bölge göz önüne alınarak böbrek taşı türleri belirlenir.
Bilinen böbrek taşı türleri şu şekilde isimlendirilir; kalsiyum oksalat, ürik asit, sistin ve struvit.
Böbrek taşının oluşumu ile birlikte kişileri rahatsız eden bazı belirtiler de ortaya çıkmaya başlar. Böbrek taşı belirtilerini şu şekilde sıralamak mümkündür;
Mide bulantısı
Kusma
İdrardan kan gelmesi
Kötü kokulu idrar
İdrarda yanma
Sırt ve bel ağrısı
Bu belirtilerin haricinde ise ortaya farklı belirtilerin çıkması mümkündür.
Ortaya çıkabilecek diğer belirtiler arasında; karın ağrısı, göğüs ağrısı, kaburga ve kasık ağrısı, ateşlenme yer alır. Kişilerin idrara çıkışında azalma görülebilir ve idrar bulanık olabilir.
Aynı zamanda kişinin idrarı yoğun ve koyu renkte görülebilir. Bu belirtiler haricinde ise böbrek taşı belirtileri arasında;
Ateşlenme
Üşüme
Titreme gibi belirtilerin de görülmesi mümkündür.
Böbrek Taşı Türlerinin Farklılıkları Nelerdir?
Böbrek taşı türleri arasında en sık rastlananı kalsiyum taşlarıdır. Kalsiyum taşları iki farklı görünüme sahiptir.
Büyük ve pürüzsüz olabileceği gibi dikenli ve iri bir görüntüye de sahip olabilir. Kalsiyum taşlarının ortaya çıkma nedenleri arasında genellikle yetersiz beslenme yer alır.
Aşırı miktarda D vitamini takviyesi alınmasına bağlı olarak da bu tip taşların oluşması mümkündür.
Bağırsak ve bypass ameliyatı, metabolik hastalıklar, düzenli kullanılan ilaçlar ve sarkoidoz hastalığı da kalsiyum taşı oluşmasına sebep olabilir.
Struvite taşları genellikle sık sık tekrarlanan idrar yolu enfeksiyonuna bağlı olarak ortaya çıkar.
Bu taşın oluşumunda herhangi bir belirti ortaya çıkmayabilir. Fakat bu taş yapısı aniden hızlı bir şekilde büyümeye müsait bir yapıya sahiptir.
Struvite taşı oluşumunun erkeklere kıyasla, kadınlarda daha sık görüldüğü de bilinir.
Ürik asit taşları idrar yolu problemlerine bağlı olarak oluşabilir.
Özellikle idrarın asitli bir yapıya dönüşmesi halinde ürik asit taşları oluşmaya başlayabilir. Yetersiz su tüketiminden kaynaklı olarak da bu taşın oluşması mümkündür.
Gut hastalığı, aşırı miktarda protein içeren besin tüketmek, kemoterapi ve kalıtsal hastalıklar da ürik asit taşlarının oluşumunda tetikleyici unsurlardır.
Sistin taşı en nadir görülen böbrek taşları olmasına rağmen bir kere oluştuğunda sık sık tekrarlanabilir.
Genellikle gençlik dönemlerinde ortaya çıkar. Sık sık tekrarlayan bir taş türü olduğu için ilerleyen süreçte böbrek hastalıklarına ve özellikle böbrek yetmezliğine neden olabilir. Kalıtsal bozukluklara bağlı olarak ortaya çıkar.
Böbrek Taşı Neden Olur?
Böbrek taşı oluşumu birçok farklı etkene bağlı olarak meydana gelir. Bazı hastalık türleri de kişilerde böbrek taşı oluşumunu tetikleyen unsurlar olarak bilinir.
Özellikle obezite hastalığında böbrek taşı ya da böbrek kumu oluşumu meydana gelme ihtimali oldukça yüksektir.
Gün içerisinde kişilerin yeterli miktarda su tüketmemesine bağlı olarak böbrekler susuz kalabilir. Böbreklerin susuz kalması da böbrek taşı oluşumunu etkiler.
Yapılan bazı bilimsel araştırmalar sonucunda ise böbrek taşı oluşumunun cinsiyet ile alakalı olabileceği ortaya çıkmıştır.
Böbrek taşı oluşumunun kadınlara kıyasla erkeklerde oluşma ihtimali çok daha yüksektir.
Genetik faktörlere bağlı olarak da kişilerde böbrek taşı oluşumunun meydana gelme ihtimali bulunur.
Aile geçmişinde böbrek taşı oluşum vakaları olan bir kişinin, diğer kişilere kıyasla taş dökme ihtimali daha yüksektir.
Beslenme düzenindeki problemlere bağlı olarak da böbrek taşı oluşması mümkündür.
Düzensiz ve sağlıksız beslenmek böbreklere zarar verir. Böbreklerin zarar görmesi ile birlikte kum ya da taş oluşabilir.
Daha önce böbrek taşı düşüren bir kişinin de ilerleyen süreçte böbreklerinde tekrar taş oluşumu riski bulunur.
Sindirim sistemi ameliyatı geçiren kişilerde de böbrek taşı oluşma riski vardır.
Aynı zamanda tüketilen bazı ilaçların da böbrek taşı oluşumuna neden olduğu hakkında birtakım bilgiler bulunur.
Kişinin bir adet böbreğinin bulunması halinde de böbrek taşı oluşumunun ortaya çıkma riski artış gösterebilir.
Hangi Hastalıklar Böbrek Taşı Oluşumuna Neden Olur?
Böbrek taşı belirtileri bazı hastalıklara bağlı olarak da ortaya çıkabilir.
Sağlıklı bireylerde dahi görülebilen böbrek taşı oluşumu, bazı hastalık türlerine bağlı olarak ortaya çıkmaya çok daha yatkındır.
Böbrek taşı oluşumuna sebebiyet verebilecek bazı hastalıklar şu şekildedir;
İdrar yolu enfeksiyonu
Crohn hastalığı
Dent hastalığı
Medüller sünger böbrek
Renal tübüler asidoz
Hiperparatiroidizm
Kronik böbrek hastalıkları
Gut hastalığı
Kronik bağırsak hastalığı
Doğumsal böbrek anomalisi
BÖBREK TAŞI BELİRTİLERİ NASIL HAFİFLETİLİR?
Böbrek taşı oluşumuna bağlı olarak ortaya çıkan belirtilerin hafifletilmesi, hastalara verilen reçeteli ilaçlar sayesinde mümkün hale gelir. Kişinin tedavi olması da belirtilerin ortadan kalkmasına yardımcı olur. Aynı zamanda doktorlar tarafından hastalara bazı beslenme listeleri verilebilir. Bu beslenme listesine uygun olacak şekilde yemek yemek, böbrek taşı belirtilerinin hafiflemesine yardımcı olur.
BÖBREK TAŞI HASTALIĞINDA BESLENME NASIL OLMALIDIR? NE YENMEMELİDİR?
Böbrek taşı oluşan kişilere genellikle doktorlar tarafından en uygun beslenme listeleri verilir. Bu listeler içerisinde böbrekleri rahatlatacak besinle bulunur. Bunun haricinde ise böbrek taşı olan kişilerin uzak durması gerektiği bilinen bazı besinler vardır. Bu besinler arasında; fındık, badem, kaju ve yer fıstığı gibi bazı kuru yemişler yer alır. Kuşkonmaz, pancar kökü ve ıspanağın da böbrek taşı problemi yaşayan kişiler için zararlı olduğu hakkında bazı bilgiler vardır. Bunların haricinde ise böbrek taşı problemi olan kişilerin tükenmemesi gerektiği bilinen besinler şu şekildedir;
Çikolata
Buğday kepeği
Çilek
Pırasa
Maydanoz
Soya ürünleri
Yumurta
Deniz ürünleri
Kırmızı ve beyaz et
Sakatat
Süt ve süt ürünleri
Böbrek Taşı Teşhisi Nasıl Konur?
Böbrek taşı oluşumunda hastalarda bazı belirtiler görülür. Bu belirtiler doğrultusunda hastaların sağlık kuruluşlarını ziyaret ederek fiziksel muayeneden geçmesi gerekir. Bu muayenede doktorunuza hangi belirtilerin ortaya çıktığını bildirmeniz gerekir. Bu belirtiler doğrultusunda hastalardan kan ve idrar testi talep edilir. Bu işlemler sonucunda böbrek taşı oluşumu hakkında bilgi sahibi olmak mümkündür. Ancak bazı durumlarda bu işlemler yeterli olmayabilir. Bu durumda hastalardan tomografi ve ultrason görüntüleri talep edilir.
Hastanelerin ilgili alanlarından bu işlemleri yaptırmak mümkündür. İntravenöz ürogram ya da intravenöz piyoregram ile de böbrek taşı teşhisi konulması mümkündür. Daha sonrasında ise böbrek taşı analizi yapılarak hastanın tedavi sürecine başlanır.
Kaynak: www.medicalpark.com.tr