Çanakkale'nin meşhur Ezine peyniri yapımında kullanıldığı için büyük talep gören keçi sütü, bölgede keçi yetiştiriciliğinin de artmasını sağladı. Bir kıl keçisi yılda 300-400 litre arasında süt verirken, Saanen ırkı keçiden 800 ile 1000 litre arasında süt sağılıyor. Bölgedeki yetiştiriciler de, yüksek süt verimi nedeniyle sürülerini, yüzde 75 oranında Saanen ırkına çevirdi.
Çanakkale'de 2019 yılı sonu itibariyle; 226 bin 106 keçi varlığı bulunurken, yıllık süt verimi 41 bin 329 ton olarak gerçekleşti. Özellikle Çanakkale'nin meşhur Ezine peynirinin yapımında keçi sütüne çok fazla ihtiyaç duyulduğundan, keçi yetiştiriciliği de yöre halkının önemli gelir kaynağı haline geldi. Yörede 1970'li yıllara kıl keçi ile yetiştiricilik yapanlar ise süt verimi yüzde 100 daha fazla olan ve üreme oranı da yine daha çok olan Saanen ırkına geçiş yaptı. Yetiştiriciler, yılda 10 ay sağım yaptıkları bir Saanen ırkı keçiden 800 litre ile 1000 litre arasında süt alarak, litresini 4 liradan mandıracılara satıyor.
'IRKI BU BÖLGEDE YAYMAYA ÇALIŞTIK'
Çanakkale İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Doç. Dr. Ferhan Savran, yüksek süt verimi ile ön plana çıkan Saanen ırkı keçilerin, 1970'lı yıllarda Ezine ilçesine bağlı Üvecik köyündeki ziraat okulunda üretildiğini söyledi. Bu okulun bulunduğu yere, 1992 yılında kurulan Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi'nin taşındığını anlatan Savran, "Ziraat okulundaki hayvanların bir kısmı burada bırakıldı. Bu da Ziraat Fakültesi’nin Zootekni bölümü için nüve bir çalışma ortamı sağladı ve onunla birlikte devam etti. Irkı bu bölgede yaymaya çalıştık. Tabi eskiden kıl keçi vardı, maltız keçileri vardı. Saanen ırkı keçilerin süt verimleri oldukça yüksek. Bir kıl keçisinden yılda 300-400 litre süt verimi alınırken, Saanen keçiden 800 litre ila 1000 litreye kadar süt sağılıyor" dedi.
'DOĞRU YÖNTEM DE BUDUR'
Çanakkale’nin önemli bir marka değeri olan Ezine peynirinin yapılabilmesi için muhakkak keçi sütüne ihtiyaç olduğunu anlatan Doç. Dr. Ferhan Savran, "Zaten mandıracılarımızın da son dönemde, özellikle küçükbaş sütü için müthiş bir talebi oluyor. Saanen keçi yetiştiriciliğine başladıktan sonra 1990’lı yılların ortalarında özellikle Çanakkale’de bir marka değeri oluşturdu. Biz buradan Türkiye’nin her yerine bu keçi ırkını gönderdik. Dünyanın en fazla adaptasyonu yüksek olan hayvanı bu hayvan. Çünkü dünya literatürüne bakarsanız, her ülkenin kendine ait bir Saaneni vardır. Alman Saaneni, Avustralya Saaneni gibi örneklendirebiliriz. Bu hayvanın hem adaptasyonu, hem süt verimliliği hem de canlı hayvan yavrulama oranı çok yüksek. Bizim bu bölgede üreme Saanen keçilerinde 1.8, kıl keçilerin de ise 1.2 oranında. Hatta daha da düşük olabiliyor. O açıdan da üreticiler için oldukça faydalı. Çanakkale’de, kıl keçiden Saanene geçiş yüzde 75’in üstündedir. Saanen ırkı oldukça yaygınlaştı. Mandıracılar da keçi sütüne olan talebi artırınca, bir de birim maliyeti ve karlılığı bu hayvanlarda yüksek olunca herkes Saanene dönmeye başladı. Doğru yöntem de budur. Çünkü önemli olan bir hayvandan en yüksek verimi almaktır" diye konuştu.
'BAYRAMİÇ SÜTÜ OLMADAN, EZİNE PEYNİRİ OLMAZ'
Bayramiç Ziraat Odası Başkanı İsmail Pehlivan ise ilçede keçi yetiştiriciliğinin ve Saanen ırkı keçilerin çok fazla olduğunu söyledi. Oksijen deposu Kaz Dağları’nın eteklerinde yetişen keçilerin 111 çeşit bitki örtüsüyle beslendiğine dikkat çeken Pehlivan, "Saanen ırkı keçilerin en büyük özelliği süt veriminin fazla olması ve keçiciliğin Bayramiç’te çok yüksek seviyeye çıkmasıdır. Bayramiç sütü olmadan, Ezine peyniri olmaz. Bayramiç tarımsal bir markadır. Tarım anlamında marka bir şehirdir. Bu markaya Bayramiç beyazını, elmasını, çileğini, zeytinyağını ekledikten sonra süt ırkında keçiciliği ve koyunculuğu ekleyebiliriz" dedi.
'TÜRKMENLİ KÖYÜNE SAANEN IRKINI GETİREN BENİM'
Türkmenli köyünde keçi yetiştiriciliği yapan Suat Serim, "Bu işe biz 1984-1985 yıllarında babadan başladık. 1990 yılında Üvecik'teki Ziraat Fakültesi'nden iki tane Saanen teke getirdim. Bizim kendi kara keçilerimize onlardan aşım yaptırdık. Sürüyü 4- 5 senede Saanene çevirdik. Bu zamana kadar da bu işi devam ettiriyoruz. Bayramiç Türkmenli köyüne Saanen ırkını getiren benimdir. Saanen keçide süt verimi yüksektir. Tabi ki bu verim de hayvanın bakımına bağlıdır. Biz hayvanları yılın 12 ayı yemliyoruz. Kuru yem ve yonca ile besliyoruz. Doğumları ikiz ve üçüzdür. Tek oğlak doğuran hayvan azdır. Saanenin süt verimi yüksek. Kara keçi 300- 350 litre arasında süt verimi yapar. Saanen keçiler ise 800 ile 850 litre arasında süt verimi sağlıyor. Şu anda keçi sütünün litresini 4 liraya veriyoruz. Fiyatlar biraz daha yüksek olsa iyi olacak" diye konuştu.