Süt ve süt ürünlerinin yüksek kaliteli protein, kalsiyum, fosfor, çinko, B1, B2, B6, B12 vitaminleri ve niasin gibi birçok besin öğesi açısından oldukça önemli bir kaynak olduğunu belirten İstanbul Atlas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Görevlisi Uzman Diyetisyen Gülen Ecem Kalkan, sütün çocukluk ve ergenlik döneminde içerdiği kalsiyum ile kemiklerin büyümesini sağlayarak boy uzamasını desteklediğini ve bodurluk riskini azalttığını söyledi. 2-8 yaş arasındaki çocukların günde 2 bardak, 9-18 yaş arasındaki gençlerin ise günde 3 bardak süt tüketmesi tavsiye ediliyor. Süt yetişkinlerde de kilo kontrolünde yardımcı oluyor.
İstanbul Atlas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Görevlisi Uzman Diyetisyen Gülen Ecem Kalkan, 21 Mayıs Dünya Süt Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada sütün beslenmedeki yeri ve önemini anlattı.
Her yıl 21 Mayıs'ta kutlanan Dünya Süt Günü’nün, süt ve süt ürünlerinin beslenmemizdeki önemine dikkat çekmek amacıyla kutlandığını belirten Uzman Diyetisyen Kalkan, “İnsanoğlu, çeşitli hayvanların fazla miktarda ürettikleri sütten yararlanmayı çok eski çağlarda öğrenmiş; sütü işleyerek yoğurt, peynir, ayran, kefir, dondurma gibi süt ürünlerini üretmiştir. Süt ve süt ürünleri, günümüzde insanlar için en önemli hayvansal kaynaklı besinler arasında yer alır ve düzenli olarak tüketilmesi gereken bir besin grubu olarak kabul edilir” dedi.
Küresel süt tüketiminin artması bekleniyor
Birleşmiş Milletler verilerine göre, dünya nüfusunun 2050'li yıllarda yaklaşık 10 milyara ulaşmasının beklendiğini kaydeden Kalkan, “BM verileri, 2050’li yıllarda günümüze kıyasla 3’te 2 oranından daha fazla hayvansal protein tüketiminin olacağını, önümüzdeki 20 yıl içinde hayvansal ürünlere talebin iki kat artacağını ve 2050'de küresel süt tüketiminin yaklaşık olarak yüzde 58 artabileceğini öngörmektedir” dedi.
Günlük kalsiyumun sağlanmasında en önemli besin grubu
Sütün en önemli besin gruplarından biri olduğunu vurgulayan Uzman Diyetisyen Kalkan, “Süt ve süt ürünleri, yüksek kaliteli protein, kalsiyum, fosfor, çinko, B1, B2, B6, B12 vitaminleri ve niasin gibi birçok besin öğesi açısından oldukça önemli bir kaynaktır. Süt, başta kalsiyum ve fosfor olmak üzere magnezyum, potasyum, çinko gibi pek çok mineral içerir. Süt ve süt ürünleri günlük kalsiyum gereksinmesinin sağlanması için en önemli besin grubudur. Bir porsiyon süt (240 ml) tüketimi ile günlük yetişkin bir bireyin kalsiyum ve fosfor gereksinmesinin sırasıyla ortalama yüzde 30 ve yüzde 40'ı karşılanmış olur” diye konuştu.
Çocuk ve ergenlikte boy uzamasını destekliyor
Süt ve süt ürünlerinin, tüm yaş grupları için birçok sağlık yararı bulunduğunu kaydeden Kalkan, “Çocuklar, yeterli ve dengeli beslenmek, besin çeşitliliğini artırmak için her öğünde farklı besin gruplarından tüketmelidir. Özellikle meyve, sebze ve protein içeren besinler her gün tüketilmeli, besin değeri düşük ve enerji değeri yüksek yiyecek ve içeceklerin tüketimi sınırlandırılmalıdır. Bu gruplardan süt ve ürünleri, büyüyen çocuklar ve adolesanlar için kalsiyum ve proteinin önemli bir kaynağıdır. Özellikle çocukluk ve ergenlik döneminde içerdiği kalsiyum ile kemiklerin büyümesini sağlayarak boy uzamasını destekler ve bodurluk riskini azaltır” diye konuştu.
Vücut ağırlığının korunmasına yardımcı oluyor
Süt ürünlerinin yetişkinler için de faydalarına işaret eden Kalkan, “Yetişkinlik döneminde süt ürünleri, kalp-damar hastalıkları, inme ve yüksek tansiyon riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Süt ürünlerindeki kısa zincirli yağ asitleri, kolon sağlığını koruyarak kolon kanseri riskini düşürür. Ayrıca süt ve süt ürünleri, sağlıklı vücut ağırlığının korunmasına yardımcı olur” dedi.
Laktoz intoleransına dikkat!
Süt tüketirken dikkate alınması gereken birkaç önemli noktanın altını çizen Kalkan, “Bazı kişiler laktoz intoleransına sahiptir ve süt tükettiklerinde sindirim sorunları yaşayabilirler. Bu durumda laktozsuz süt veya süt ürünleri tercih edilmelidir” dedi.
Süt yağlı mı yağsız mı tercih edilmeli?
Uzman Diyetisyen Gülen Ecem Kalkan, “Tam yağlı süt, yarım yağlı süt ve yağsız süt arasında seçim yaparken, bireyin yaş, sağlık durumu ve enerji ihtiyacı göz önünde bulundurulmalıdır. Çocuklar için tam yağlı süt, özellikle kalp hastalığı olan yetişkinler için ise yağsız veya yarım yağlı sütler tercih edilebilir” tavsiyesinde bulundu.
Çiğ süt tüketimi risklidir!
Çiğ süt tüketimi konusunda da uyarıda bulunan Kalkan, “Çiğ süt zararlı bakteriler içerebileceğinden tüketimi risklidir. Bu nedenle pastörize edilmiş sütler tercih edilmelidir. Özellikle çocuklara yönelik aromalı sütlerde eklenen şeker miktarına dikkat edilmelidir” dedi.
Günlük süt tüketimi ne kadar olmalıdır?
Yaş grubuna göre günlük süt tüketim miktarlarının değişiklik gösterdiğini belirten Kalkan, “2-8 yaş arasındaki çocukların günde 2 bardak (yaklaşık 500 ml), 9-18 yaş arasındaki gençlerin günde 3 bardak (yaklaşık 750 ml), yetişkinlerin günde 2-3 bardak (yaklaşık 500-750 ml), gebe ve emzikli kadınlar ile menopoz sonrası kadınların günde 2-4 bardak (yaklaşık 500-1000 ml) süt tüketmesi önerilir. Bu miktarlar, bireysel ihtiyaçlara ve sağlık durumlarına göre değişebilir. Ayrıca bu miktarlara yoğurt ve peynir gibi süt ürünleri de dahil edilebilir” diye konuştu.
Vegan bireyler için bitkisel sütler kullanılabilir
Son yıllarda bitkisel sütlerin kullanımının arttığını belirten Kalkan, “Hindistan cevizi sütü, badem sütü ve yulaf sütü gibi bitkilerden elde edilen sütler, kalsiyum içeriğine sahip olsa da besin öğeleri açısından hayvansal sütlerle aynı değildir. Zenginleştirilmiş (A, D vitamini ve kalsiyum ile) soya sütü, protein içeriği bakımından hayvansal sütlere benzer ve Amerika Diyet Rehberinde süt ve süt ürünleri grubunda yer alabilir. Vegan bireyler için bitkisel sütler (soya, badem vb.) kullanılabilir, ancak bu sütler B12 vitamini içermez. Bitkisel sütler, özellikle çocuklar için inek sütünün alternatifi olarak düşünülmemelidir” uyarısında bulundu.
Uzman Diyetisyen Gülen Ecem Kalkan, sözlerini “Dünya Süt Günü'nde, süt ve süt ürünlerinin beslenmemizdeki değerini bir kez daha hatırlayalım. Sağlıklı bir yaşam için her yaş grubunda uygun miktarlarda süt tüketmeye özen gösterelim” şeklinde tamamladı.
Haber Merkezi
